Tính đến tháng 11 năm 2024, tình hình các bệnh truyền nhiễm tại Việt Nam và trên thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp. Bộ Y tế đã triển khai nhiều biện pháp nhằm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh hiệu quả. Say đây TBR sẽ Cập nhật tình hình bệnh truyền nhiễm tính đến tháng 11-22024.
Mục lục
1. Bệnh truyền nhiễm
Bệnh truyền nhiễm là do các vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc nấm gây ra; bệnh có thể lây lan trực tiếp hoặc gián tiếp từ người này sang người khác (qua giọt bắn, đường máu, dịch tiết hay qua côn trùng, không khí).
Những căn bệnh này có thể gây tử vong ở mức độ cao; gánh nặng tàn tật cho dân số; và gây ra hậu quả nghiêm trọng trên toàn cầu do tính chất lây lan nhanh chóng và bất ngờ.
Nhiều yếu tố quyết định chính của sức khỏe và nguyên nhân gây ra các bệnh truyền nhiễm nằm ngoài tầm kiểm soát trực tiếp của ngành y tế. Các ngành khác liên quan là những ngành liên quan đến vệ sinh và cung cấp nước, môi trường và biến đổi khí hậu, giáo dục, nông nghiệp, thương mại, du lịch, giao thông, phát triển công nghiệp và nhà ở [1].
2. Tình hình dịch bệnh truyền nhiễm
Theo Cục Y tế dự phòng [2], năm 2023, Việt Nam ghi nhận 99.463 ca mắc, 20 tử vong do COVID-19. Ngoài ra, các bệnh truyền nhiễm khác như:
- Sốt xuất huyết: cả nước ghi nhận 170.792 trường hợp, trong đó có 43 trường hợp tử vong.
- Tay chân miệng: Năm 2023 cả nước ghi nhận 175.117 trường hợp mắc; 31 tử vong. Số mắc tăng 159%, tử vong tăng 28 trường hợp so với năm 2022.
- Bạch hầu: cả nước ghi nhận 57 trường hợp, trong đó 07 trường hợp tử vong.
- Đậu mùa khỉ: ghi nhận tổng số 134 trường hợp, trong đó có 06 trường hợp tử vong.
Trên thế giới, theo WHO [3], COVID-19 là một trong số các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu vào năm 2020 và 2021, lần lượt gây ra 4,1 triệu ca mắc và 8,8 triệu ca tử vong. Các bệnh khác như:
- HIV: Vào cuối năm 2022, ước tính có khoảng 39 triệu người đang sống chung với HIV trên toàn cầu.
- Lao: Ước tính có 10,6 triệu người mắc bệnh lao trên toàn cầu vào năm 2022.
- Viêm gan B và C: ước tính có 304 triệu người đang sống chung với viêm gan B và C mãn tính vào năm 2022, trong đó 254 triệu người đang sống chung với viêm gan B và 50 triệu người mắc viêm gan C.
3. Các khuyến cáo phòng ngừa
CDC khuyến cáo các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu, phòng tránh lây lan các bệnh truyền nhiễm [4]:
- Vệ sinh tay bằng xà phòng;
- Vệ sinh và khử trùng môi trường;
- Tiêm vaccine phòng ngừa;
- Sử dụng các trang phục bảo hộ như quần áo, khẩu trang, găng tay…
- Ngoài ra, để tránh lây nhiễm, các bệnh nhân cần có khu vực riêng để cách ly và không được di chuyển sang những nơi không có bệnh.
4. Tình hình dịch bệnh tại Việt Nam:
- COVID-19: Mặc dù số ca mắc và tử vong do COVID-19 đã giảm đáng kể so với năm 2023, nhưng nguy cơ bùng phát vẫn tồn tại, đặc biệt trong bối cảnh giao thương và du lịch tăng cao dịp cuối năm. Bộ Y tế khuyến cáo người dân tiếp tục tuân thủ các biện pháp phòng dịch và tiêm chủng đầy đủ.
- Sốt xuất huyết: Năm 2023, Việt Nam ghi nhận hơn 172.000 ca mắc sốt xuất huyết, với 43 trường hợp tử vong. Mặc dù số ca mắc giảm 53,8% và số tử vong giảm 72,4% so với năm 2022, nhưng dịch bệnh vẫn có nguy cơ gia tăng trong mùa mưa.
- Tay chân miệng: Số ca mắc tay chân miệng có xu hướng tăng, đặc biệt ở khu vực phía Nam. Bộ Y tế đã triển khai các biện pháp giám sát và phòng chống dịch bệnh này.
5. Tình hình dịch bệnh trên thế giới:
- Cúm mùa: Nhiều quốc gia ghi nhận sự gia tăng các ca mắc cúm mùa, đặc biệt là các chủng cúm A/H5N6, A/H3N8, A/H7N4. Việt Nam đã tăng cường giám sát và phòng chống các chủng cúm này.
- Đậu mùa khỉ (Mpox): Dịch bệnh đậu mùa khỉ đã xuất hiện tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Bộ Y tế đã triển khai các biện pháp giám sát và phòng chống dịch bệnh này.
6. Biện pháp phòng chống:
Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm năm 2024, tập trung vào việc giám sát, phát hiện sớm và xử lý kịp thời các ổ dịch; tăng cường công tác tiêm chủng; nâng cao nhận thức của người dân về phòng chống dịch bệnh; và đảm bảo công tác thu dung, điều trị bệnh nhân hiệu quả.
Người dân được khuyến cáo tuân thủ các biện pháp phòng dịch, tiêm chủng đầy đủ và cập nhật thông tin từ các cơ quan y tế để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
Tài liệu tham khảo
[1] https://www.emro.who.int/health-topics/infectious-diseases/index.html [2] https://vncdc.gov.vn/tinh-hinh-dich-benh-truyen-nhiem-nam-2023-nd17469.html#:~:text=T%E1%BB%95%20ch%E1%BB%A9c%20Y%20t%E1%BA%BF%20th%E1%BA%BF,trong%20giai%20%C4%91o%E1%BA%A1n%20%C4%91%E1%BA%A1i%20d%E1%BB%8Bch.&text=Trong%20n%C4%83m%202023%20c%E1%BA%A3%20n%C6%B0%E1%BB%9Bc,h%E1%BB%A3p%20m%E1%BA%AFc%2C%2043.206%20t%E1%BB%AD%20vong [4] https://www.cdc.gov/infection-control/hcp/core-practices/index.html